Chora tarczyca najczęściej nie boli. Jednak skutki zaburzeń pracy tego organu są odczuwalne w całym organizmie, ponieważ tarczyca sterując hormonami wpływa na wszystkie narządy wewnętrzne. Dlatego warto co jakiś czas zrobić sobie badania krwi sprawdzające pracę tego gruczołu. Jeżeli odczuwamy gorsze samopoczucie, nerwowość, zmęczenie, chudnięcie lub tycie to najczęstsze objawy nieprawidłowego funkcjonowania tarczycy.
Stan zdrowia tarczycy ma znaczący wpływ na gospodarkę hormonalną. Niedoczynność jest najczęściej występującym schorzenie spośród wszystkich chorób tego narządu. Do typowych objawów należą: przyrost masy ciała, zaparcia i uczucie zmęczenia.
Nadczynność tarczycy natomiast dotyka głównie kobiety w wieku 20-40 lat. Do najczęstszych objawów należy chudnięcie, drżenie rąk, zwiększona potliwość, skłonność do biegunek i nadpobudliwość. Zaburzenia czynności tarczycy przekładają się też na gospodarkę lipidową, co oznacza, że diagnozując je, warto również sprawdzić poziom cholesterolu, który jest czynnikiem ryzyka zawału serca i udaru mózgu.
Rozpoznanie nadczynności i niedoczynności tarczycy ustala się na podstawie całokształtu obrazu klinicznego oraz badań laboratoryjnych krwi, w tym w szczególności określających stężenie odpowiednich hormonów wydzielanych przez tarczycę trójjodotyroniny (fT3) i tyroksyny (fT4) oraz hormonu tyreotropowego przysadki (TSH). Najczęściej niskie stężenie TSH w organizmie sugeruje nadczynność tarczycy, a wysokie niedoczynność.
Kolejnym ważnym badaniem jest fT3 (wolna trójjodotyronina) i fT4 (wolna tyroksyna). Oznaczenie poziomu hormonów fT3 i fT4 jest istotnym elementem oceny zaburzeń funkcjonowania tarczycy. W ich rozpoznawaniu istotna jest relacja pomiędzy wynikami badań fT4 i TSH. Badania tarczycy należy wykonać najpóźniej do godz. 10.00 rano.
Choroba Hashimoto
Choroba Hashimoto jest najczęstszą przyczyną zapalenia tarczycy i wola, czyli powiększenia gruczołu tarczowego. W przebiegu tego schorzenia z niewiadomych przyczyn układ immunologiczny zaczyna “atakować” własne komórki.
Obraz choroby Hashimoto może być bardzo różnorodny. Jednym z objawów jest przybieranie na wadze i zaparcia. Pojawia się też ciągłe uczucie zimna i suchość skóry. Chorobie towarzyszą senność, depresja, zmęczenie. U kobiet występują zaburzenia miesiączkowania i niepłodność. W badaniach laboratoryjnych można stwierdzić zwiększone stężenie cholesterolu.
Diagnostyka tej choroby to wstępne badanie oceniające czynność tarczycy TSH. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, ocenia się stężenia wolnej tyroksyny (FT4). W przypadku rozpoznania niedoczynności tarczycy, wykonuje się oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy, a zwłaszcza przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO). Zwiększone stężenie anty-TPO jest charakterystyczne dla choroby Hashimoto.